دنیای انیمیشن یکی از جذابترین و خلاقانهترین حوزههای هنری و صنعتی است که روز به روز در حال پیشرفت است. اگر به دنبال یادگیری انیمیشن از صفر تا صد هستید، نیاز به یک مسیر مشخص و سازمانیافته دارید. در این مقاله، نقشه راه آموزش انیمیشن را بررسی کرده و دورههای آموزشی مورد نیاز را معرفی میکنیم.
آشنایی با محتوا برای انیمیشن
قبل از شروع به آموزش انیمیشن، بهتر است با اصول پایه انیمیشن آشنا شوید:
- دوره آموزشی فیلمنامهنویسی در انیمیشن: یادگیری داستانسرایی و اصول نگارش فیلمنامه برای انیمیشن. این دوره با تدریس حمیدرضا حافظی مختص فیلمنامه انیمیشن تهیه و تولید شده است.
- دوره آموزش داستاننویسی: تقویت مهارتهای نوشتاری و توسعه ایدههای خلاقانه. این دوره با تدریس حامد عسکری به تقویت خلاقیت و قوه خیال شما کمک می کند.
به جرات می شود گفت که مشابه این دوره در هیچ آکادمی یا مجموعه ای وجود ندارد، پس دیدن آن را از دست ندهید.
دوره آموزشی فیلمنامهنویسی در انیمیشن
در دوره داستاننویسی حامد عسکری، نویسنده و شاعر مشهور کشور را در کنار خود دارید و با کلمات و توصیه هایش پای ثابت خیال پردازی می شوید. با این دوره پرورش ایده را به خوبی فرا می گیرید. البته که دوره علاوه بر این کار تکنیک ها و نکات مهمی را در مورد داستان نویسی به شما منتقل خواهد کرد.
بعد از این مرحله باید تصمیم بگیرید انیمیشنی که می خواهید بسازید دو بعدی است یا سه بعدی. برای درک بهتر سبک های مختلف انیمیشن به این مقاله مراجعه کنید.
طراحی کانسپت تصویری
خلق کانسپت تصویری برای ساخت انیمیشن، یکی از مهمترین و حیاتیترین مراحل پیش از تولید است. در واقع، کانسپت تصویری اولین گام در تبدیل ایدههای ذهنی به تصاویری ملموس و قابل درک است. این مرحله به تیم تولید انیمیشن کمک میکند تا مفاهیم، سبک بصری و هویت داستانی را بهطور واضح و دقیق تبیین کنند.
آکادمی رویاد برای برطرف کردن این نیاز دوره طراحی پایه برای یاد گرفتن اصول طراحی با تدریس حسین زارعی و کارگاهی با عنوان طراحی کانسپت آرت با تدریس فربد بحرالعلومی برگزار کرده که در این کارگاه به مفهوم کانسپت آرت پرداخته و سعی می شود به کمک روش های امروزی نظیر هوش مصنوعی کانسپتی خاص طراحی شود.
دوره طراحی پایه
کارگاه طراحی کانسپت آرت
در کنار کانسپت آرت، استوری برد به انیمیشن ساز و تیمش کمک می کند تا هماهنگ تر و دقیق تر پروسه انیمیشن سازی را جلو ببرند.
دوره آموزشی روایت تصویری یا استوری برد با تدریس فربد بحرالعلومی در همین راستا طراحی شده است.
دوره آموزشی روایت تصویری یا استوری برد
با فراگیری این مباحث آماده هستید تا وارد فضای تولید انیمیشن شوید. البته که لازم نیست ابتدا انیمیشن دو بعدی را یاد بگیرید و بعد سه بعدی، اما رعایت کردن این مسیر باعث می شود، عمق بیشتری از مفهوم انیمشن را درک کنید. به هر حال بنا به علاقه خودتان یکی از دو دنیای دو بعدی یا سه بعدی را انتخاب کنید.
🔻مباحثی که یاد گرفتن آن ها توصیه می شود. (کلیک کنید)
شاید ابزارهایی که همیشه در کنار شما هستند، دو نرم افزار فتوشاپ و ایلاستریتور باشند. اولی بیشتر برای بافت و جنس درست کردن برای مدل های سه بعدی و دومی برای انیمیشن دو بعدی. آکادمی رویاد دوره های آموزشی جامع فتوشاپ با تدریس محمدعلی ناصری و جامع ایلاستریتور با تدریس محمود آراسته نسب را برای یادگیری این دو نرم افزار پیشنهاد می دهد.
در این دوره به طور کامل نرم افزار فتوشاپ به شما آموزش داده می شود و سعی می شود به کمک انجام چندین پروژه پر کاربرد، مطالب گفته شده در این دوره را مرور کنید. این نرم افزار یک نرم افزار کاربردی است و تقریبا می شود گفت در بیشتر پروژه ها مورد نیاز است.
دوره آموزشی جامع فتوشاپ
کسانی که تمایل دارند به دنیای انیمیشن دو بعدی وارد شوند، حتما یادگیری این نرم افزار برایشان مفید است. این دوره سعی می کند به طور کامل با مقدمات نرم افزار ایلاستریتور شما را آشنا بکند و به کمک این آموزش علاوه بر آشنایی با محیط نرم افزار چندین پروژه نیز به صورت عملی در این دوره اجرا می شود.
دوره جامع ایلاستریتور
ورود به دنیای انیمیشن دوبعدی
نرمافزارهای متعددی برای ساخت انیمیشن دوبعدی وجود دارند که هرکدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. از جمله محبوبترین نرمافزارهای انیمیشن دوبعدی میتوان به Adobe Animate، Toon Boom Harmony، TVPaint و Moho اشاره کرد.
🔻چرا موهو (Moho)؟ (کلیک کنید)
نرمافزار Moho یکی از قویترین ابزارهای ساخت انیمیشن دوبعدی است که توسط بسیاری از انیماتورها و استودیوهای حرفهای استفاده میشود. این نرمافزار بهویژه برای ساخت انیمیشنهای سریع، سبک و روان مناسب است.
مزایای Moho نسبت به دیگر نرمافزارهای انیمیشن دوبعدی:
بهینه برای تولیدات حرفهای: استودیوهای انیمیشنی مانند Cartoon Saloon در ساخت فیلمهایی مثل The Breadwinner از Moho استفاده کردهاند که نشاندهنده قابلیتهای حرفهای این نرمافزار است.
سیستم قدرتمند ریگبندی (Rigging): برخلاف Toon Boom و Adobe Animate که اغلب بر انیمیشن فریمبهفریم تمرکز دارند، موهو یک سیستم ریگبندی حرفهای دارد که امکان ایجاد کاراکترهای متحرک با استخوانبندی (Bone Rigging) را فراهم میکند.
سبک بودن و اجرای سریع: به دلیل بهینهسازی فوقالعاده، موهو نسبت به نرمافزارهایی مثل TVPaint که نیازمند سختافزار قویتری هستند، عملکرد بسیار بهتری دارد و سرعت اجرا بالاتر است.
کنترل آسان و قابلیتهای پیشرفته: ویژگیهایی مانند Smart Bones، Mesh Warp و Physics Engine باعث میشود که کنترل و انیمیشنسازی شخصیتها بسیار دقیقتر و سریعتر انجام شود.
ابزارهای طراحی و ترکیببندی: بر خلاف Adobe Animate که بیشتر به طراحی وکتوری متکی است، موهو هم از وکتور و هم از bitmap پشتیبانی میکند.
اگر قصد دارید وارد دنیای انیمیشن دوبعدی شوید، یادگیری Moho میتواند شما را در مسیر حرفهای شدن قرار دهد.
برای یادگیری آن میتوانید این دورهها را دنبال کنید:
- دوره آموزشی جامع موهو با تدریس هادی روزبهانی: آموزش صفر تا صد نرمافزار Moho برای ساخت انیمیشنهای دوبعدی.
دوره آموزشی جامع موهو
- دوره آموزشی جامع موهو پیشرفته با تدریس هادی روزبهانی: یادگیری تکنیکهای حرفهایتر و پروژهمحور در موهو.
دوره آموزشی جامع موهو پیشرفته
- دوره آموزشی ریگ در موهو با تدریس هادی روزبهانی: آموزش ساخت ریگ برای کاراکترهای انیمیشنی.
🔻ریگ یعنی چی؟ (کلیک کنید)
ریگ کردن (Rigging) در انیمیشن یعنی ساخت یک اسکلت یا چارچوب برای شخصیتها یا اشیا، تا بتوان آنها را راحتتر حرکت داد و انیمیت کرد. این اسکلت شامل مفاصل (Joints) و کنترلها (Controls) است که به انیماتور اجازه میدهد بدون نیاز به تغییر مدل اصلی، کاراکتر را خم کند، بچرخاند و حرکت دهد. ریگینگ برای ایجاد حرکات طبیعی و کنترل بهتر انیمیشن ضروری است.
در این دوره با نحوه ریگ کردن یک کاراکتر انسانی، یک وسیله نقلیه و دو حیوان آشنا خواهید شد. تمام مراحل به صورت کامل برای کاراکتر انسانی انجام می شود و ملاحظاتی که برای ریگ سایر موجودات و اشیا لازم هست در این دوره به صورت کامل به شما آموزش داده می شود.
دوره آموزشی ریگ در موهو
- دوره آموزشی جامع انیمیت ۲ بعدی با تدریس حسام جواهری: یادگیری اصول انیمیشنسازی دوبعدی و ایجاد حرکات روان.
دوره آموزشی جامع انیمیت ۲ بعدی
ورود به دنیای انیمیشن سهبعدی
انیمیشن سهبعدی (3D Animation) یکی از پیشرفتهترین و پرکاربردترین روشهای انیمیشنسازی است که در صنعت فیلم، بازیهای ویدیویی، تبلیغات و جلوههای ویژه سینمایی استفاده میشود. این نوع انیمیشن به دلیل داشتن عمق، جزئیات بالا و امکان تعامل با محیط، جذابیت خاصی دارد.
نرمافزارهای محبوب انیمیشن سهبعدی
- Autodesk Maya – یکی از قدرتمندترین نرمافزارهای انیمیشن سهبعدی که در استودیوهای بزرگ هالیوودی و صنعت بازیسازی مورد استفاده قرار میگیرد.
- Blender – یک نرمافزار رایگان و متنباز که قابلیتهای فوقالعادهای برای مدلسازی، انیمیشن و رندر دارد.
- Cinema 4D – به دلیل کاربری ساده و قابلیتهای موشن گرافیک قوی، محبوبیت زیادی در میان طراحان دارد.
- 3ds Max – بیشتر در حوزه بازیسازی و معماری مورد استفاده قرار میگیرد.
- Houdini – یک نرمافزار تخصصی برای جلوههای ویژه و شبیهسازیهای پیچیده.
🔻مزیتهای نرمافزار مایا (Maya) نسبت به سایر نرمافزارها (کلیک کنید)
استفاده در استودیوهای بزرگ: مایا یک استاندارد صنعتی است و توسط کمپانیهای بزرگ مانند دیزنی، پیکسار و سونی پیکچرز برای تولید فیلمهای انیمیشن و جلوههای ویژه استفاده میشود.
ابزارهای انیمیشن حرفهای: مایا ابزارهای قدرتمندی برای انیمیت شخصیتها، ایجاد حرکات پیچیده و تنظیم ریگ دارد که آن را برای ساخت انیمیشنهای حرفهای ایدهآل میکند.
انعطافپذیری و شخصیسازی بالا: کاربران میتوانند با استفاده از زبان برنامهنویسی MEL و Python ابزارهای خود را ایجاد و روند کاری خود را بهینه کنند.
کیفیت بالای رندرینگ: مایا از موتورهای رندر قدرتمندی مانند Arnold، V-Ray و Redshift پشتیبانی میکند که کیفیت خروجیهای نهایی را بالا میبرد.
مدلسازی دقیق و حرفهای: ابزارهای مدلسازی قدرتمند مایا به طراحان اجازه میدهد که مدلهای سهبعدی با جزئیات بالا ایجاد کنند.
پشتیبانی از شبیهسازیهای پیچیده: مایا قابلیتهای پیشرفتهای برای شبیهسازی مو، لباس، آب، دود و آتش دارد که برای فیلمهای سینمایی و جلوههای ویژه ضروری است.
یکپارچگی با دیگر نرمافزارهای صنعتی: مایا به راحتی با نرمافزارهای دیگر مانند ZBrush، Substance Painter، Houdini و After Effects هماهنگ میشود که فرآیند تولید را آسانتر میکند.
اگر قصد دارید وارد دنیای انیمیشن سه بعدی شوید، یادگیری Maya میتواند شما را در مسیر حرفهای شدن قرار دهد.
برای یادگیری آن میتوانید این دورهها را دنبال کنید:
- دوره آموزشی جامع مدلسازی در مایا با تدریس صادق مهدوی: آموزش طراحی کاراکتر و اشیا سهبعدی.
دوره آموزشی جامع مدلسازی در مایا
- دوره آموزشی جامع انیمیت ۳ بعدی با تدریس محمدجلال رهبری: آموزش تکنیکهای متحرکسازی در فضای سهبعدی.
دوره آموزشی جامع انیمیت ۳ بعدی
- دوره آموزشی جامع تکسچر و UV در مایا با تدریس صادق مهدوی: یادگیری روشهای رنگآمیزی و بافتدهی به مدلها.
دوره آموزشی جامع تکسچر و UV در مایا
- دوره آموزشی جامع نورپردازی در مایا با تدریس صادق مهدوی: فهم نور و تأثیر آن در صحنههای سهبعدی.
دوره آموزشی جامع نورپردازی در مایا
- دوره آموزشی رندر با آرنولد در مایا با تدریس صادق مهدوی: رندرگیری حرفهای از مدلها و صحنههای سهبعدی.
دوره آموزشی رندر با آرنولد در مایا
ترکیب و پردازش نهایی
کامپوزیت یکی از مراحل حیاتی در فرآیند تولید انیمیشن سهبعدی است که در آن لایههای مختلف تصویر، جلوههای ویژه و اصلاحات نهایی روی خروجی رندر اعمال میشود. این مرحله به انیمیشن کیفیت بصری بالاتری میبخشد و کنترل بیشتری روی جزئیات نهایی ارائه میدهد.
چرا باید انیمیشن سهبعدی را کامپوزیت کنیم؟
1. بهبود کیفیت بصری و جلوههای نهایی
با کامپوزیت، میتوان نورپردازی، رنگها، کنتراست و جلوههای ویژه را بهبود بخشید تا انیمیشن نهایی واقعگرایانهتر و چشمنوازتر شود.
2. کاهش زمان رندرینگ و بهینهسازی فرآیند تولید
در بسیاری از پروژههای سهبعدی، رندرینگ کل صحنه با تمام افکتها و نورپردازیها میتواند بسیار زمانبر باشد. با استفاده از کامپوزیت، عناصر صحنه بهصورت جداگانه رندر شده و سپس در نرمافزار کامپوزیتینگ با هم ترکیب میشوند. این کار باعث کاهش زمان رندر و بهینهسازی روند کاری میشود.
3. افزودن جلوههای ویژه و تنظیمات پیشرفته
افکتهایی مانند دود، مه، عمق میدان (Depth of Field)، گلو (Glow)، افکتهای نوری و ذرات (Particles) معمولاً در نرمافزارهای کامپوزیت مانند Nuke، After Effects و Fusion اضافه میشوند، زیرا اعمال این افکتها در موتور رندر سهبعدی میتواند بسیار پیچیده و زمانبر باشد.
4. کنترل بهتر روی لایهها و اصلاحات نهایی
در کامپوزیت، میتوان بهراحتی لایههای مختلف صحنه را تنظیم کرد و تغییراتی مانند جایگذاری آبجکتها، تنظیم رنگها و افزودن جزئیات به تصویر را بدون نیاز به رندر مجدد انجام داد.
5. ترکیب رندرهای چندلایه (Multi-Pass Rendering)
با استفاده از تکنیک Multi-Pass Rendering، میتوان بخشهای مختلف صحنه (مانند نور، سایه، انعکاس، AO، SSS و غیره) را بهصورت جداگانه رندر کرده و در مرحله کامپوزیت ترکیب کرد. این روش انعطاف بیشتری در تنظیمات نهایی میدهد.
6. یکپارچهسازی انیمیشن سهبعدی با فیلمهای واقعی
در پروژههای ترکیبی (Live-Action & CGI)، کامپوزیت نقش مهمی در هماهنگسازی انیمیشن سهبعدی با فیلمهای زنده دارد. با این روش، میتوان سایهها، نورپردازی و جزئیات بصری را با دقت بیشتری تنظیم کرد تا خروجی نهایی طبیعیتر به نظر برسد.
جمعبندی
کامپوزیت کردن انیمیشن سهبعدی نهتنها کیفیت خروجی را افزایش میدهد، بلکه باعث کاهش زمان پردازش، افزایش انعطافپذیری در تنظیمات نهایی و افزودن جلوههای ویژه به بهترین شکل ممکن میشود. به همین دلیل، یادگیری نرمافزارهای کامپوزیتینگ مانند Nuke، After Effects و Fusion برای انیماتورها و طراحان سهبعدی ضروری است.
اگر قصد دارید وارد دنیای کامپوزیت سه بعدی شوید، یادگیری Nuke میتواند شما را در مسیر حرفهای شدن قرار دهد.
- دوره آموزشی کامپوزیت در نیوک با تدریس صادق مهدوی: یادگیری نرمافزار Nuke برای ترکیب صحنهها و اعمال جلوههای ویژه.
دوره آموزشی کامپوزیت در نیوک
البته به غیر از نیوک با افتر افکت نیز می توانید کامپوزیت کنید، البته که افتر افکت قدرت نیوک را ندارد اما یاد گرفتن آن آسان تر است و می تواند کارتان را تا حد زیادی راه بیاندازد. رویاد کارگاه های جلوه های بصری (عمومی) برای آشنایی با فضای افترافکت، کامپوزیت (1) و کامپوزیت (2) در افتر افکت را با تدریس روزبه شمشیری پیشنهاد می دهد که دیدن آن ها را به شما توصیه می کند.
این کارگاه برای آشنایی با ابزارهای مختلف در کامپوزیت مثل ماسک کردن، ترک کردن و… پیشنهاد می شود.
کارگاه جلوه های بصری (عمومی)
کارگاه کامپوزیت (1) در افترافکت
کارگاه کامپوزیت (2) در افتر افکت
این کارگاه ها با انجام پروژه های مختلف سعی می کنند، کامپوزیت در افتر افکت را به طور کامل توضیح دهند.
مهارتهای تکمیلی و تجربیات عملی
علاوه بر یادگیری نرمافزارها، شرکت در کارگاههای آموزشی و انتقال تجربه از متخصصان این حوزه بسیار مهم است:
- کارگاه آشنایی با ترفندهای ریگ با تدریس ابوالفضل موحدی: یادگیری نکات پیشرفته در ریگبندی کاراکترها در انیمیشن سه بعدی.
در این کارگاه، علاوه بر آشنایی با مراحل کار در انیمیشن سه بعدی، با تکنیک های مختلف در ریگ سه بعدی آشنا می شوید، تکنیک هایی که به کمک آن ها می توانید یک کاراکتر را از صورت تا پا ریگ کنید. چالش ها و پرسش هایی که همیشه در این حوزه وجود دارند و جوابی به آن ها داده نشده در این کارگاه پاسخ داده می شود. فرآیند ریگینگ چند کاراکتر هم به صورت سریع نمایش داده و بررسی می شود.
- کارگاه انتقال تجربه تهیهکنندگی و کارگردانی با تدریس محمد امین همدانی: کسب تجربه از یک کارگردان و تهیهکننده حرفهای.
محمد امین همدانی از تجربیاتش در تهیه کنندگی، کارگردانی و مدیریت یک کمپانی انیمیشن سازی می گوید؛ از تاسیس یک گروه تولید حرفه ای تا ساخت انیمیشن فهرست مقدس.
کارگاه انتقال تجربه تهیهکنندگی و کارگردانی
- کارگاه انتقال تجربه راهاندازی یک استارتاپ با تدریس یحیی نوریان: همان طور که متوجه شدید، انیمیشن سازی یک کار تیمی است، برای مدیریت و هماهنگی کار تیمی نیاز به آموزش دارید. در این کارگاه سعی کردیم شما را با روند راهاندازی کسبوکار در حوزه انیمیشن آشنا کنیم.
یحیی نوریان از تجربیاتش در راهندازی یک استارتاپ هنری کم نظیر و نادر در ایران میگوید، از این که استارتاپ در حوزه معماری چیست؟ و خودش چه چالش هایی در ورود به این دنیا داشته؟
کارگاه انتقال تجربه راهاندازی یک استارتاپ
صداگذاری در انیمیشن
صداگذاری یکی از بخشهای اساسی در تولید انیمیشن است که به شخصیتها، فضاها و اتفاقات داستانی عمق و احساس میبخشد. بدون صدا، حتی بهترین انیمیشنها نیز ناقص به نظر میرسند و تأثیرگذاری لازم را نخواهند داشت.
🔻چرا صداگذاری در انیمیشن مهم است؟ (کلیک کنید)
۱. جانبخشی به شخصیتها و ایجاد حس واقعیتر
۲. تقویت حس درام و تأثیرگذاری عاطفی
۳. ایجاد فضای مناسب برای داستانگویی
۴. کمک به درک بهتر حرکات و اتفاقات
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع می توانید مقاله ای که با موضوع صدا و معرفی دوره های صدا نگارش شده را از این لینک مطالعه کنید.
جمع بندی
یادگیری انیمیشن یک مسیر طولانی و پرچالش است، اما با پشتکار و آموزش درست میتوان به سطح حرفهای رسید. این نقشه راه به شما کمک میکند تا به صورت اصولی و هدفمند مهارتهای مورد نیاز را کسب کنید. از همین امروز یادگیری را آغاز کنید و قدم به دنیای جذاب انیمیشن بگذارید!
آخرین دیدگاهها